Impact van IORP II op pensioenfondsen

IORP II brengt meerdere veranderingen met zich mee, bijvoorbeeld op het gebied van governance en risicomanagement. Deze hebben een grote impact op de interne organisatie van en het besluitvormingsproces binnen een pensioenfonds.

Frank van Houdt, Ronald Hamaker en Jasper Hoogenstraaten gaan hier in bovenstaande video dieper op in en bespreken daarnaast ook de eisen die IORP II stelt op het gebied van governance en risicomanagement en wat er voor nodig is om hieraan te voldoen.

Liever de tekst lezen? Hieronder hebben we deze uitgeschreven:

Impact van IORP II voor pensioenfondsen

IORP II brengt meerdere veranderingen met zich mee. Dat zijn:

• waardeoverdrachten naar het buitenland
• externe rapportages
• governance en risicomanagement

Met name die laatste: Governance en risicomanagement, zal een grote impact hebben op de interne organisatie van en het besluitvormingsproces binnen een pensioenfonds.

Onwikkelingen pensioenfondsen

Als we kijken naar de pensioenmarkt in Nederland hebben we een sterke consolidatieslag gezien. Het aantal pensioenfondsen is in de afgelopen jaren sterk afgenomen.

Pensioenfondsen houden op te bestaan, fuseren of sluiten zich aan bij een groter fonds.

De fondsen die nu nog bestaan zijn vaak groter van omvang en kennen al een meer formele en een meer professionele inrichting van de organisatie. Toch stelt de IORP richtlijn ook aan deze fondsen zwaardere eisen op het gebied van  governance en de inrichting van de risicomanagementfunctie. Doelstelling: verdere professionalisering.

Vereisten IORP II

IORP II bevat een breed scala aan vereisten. Deze gelden grotendeels als aanvulling op bestaande wet- en regelgeving.

Drie belangrijke onderdelen zijn:

• verplichte sleutelfuncties
• jaarlijks een eigen risicobeoordeling
• inzicht in ESG factoren

Daar komt bij dat aantoonbaarheid een grote rol speelt. Bij belangrijke beslissingen, zoals beleggingskeuzes, zullen risico’s op voorhand en aantoonbaar moeten zijn gewogen. Daarmee heeft IORP II dus een grote impact op besluitvorming in de toekomst.

Regelgeving voor ieder pensioenfonds gelijk?

De regelgeving is in principe gelijk voor alle fondsen, maar IORP II biedt wel de mogelijkheid om de eisen aan te passen op de omvang en complexiteit van een specifiek fonds. Dat wordt proportionaliteit genoemd.

Het is aan de fondsen zelf om daar een inschatting van te maken.

Three lines of defense

Het ‘three lines of defense’ model geeft invulling aan de onafhankelijkheidseisen die IORP stelt aan sleutelfunctiehouders.

• De 1^e lijn bepaalt het beleid en voert dat ook uit, bijvoorbeeld in geval van vermogensbeheer of pensioenadministratie.
• De 2^e lijn bevordert het risicobeheer en controleert ook of risico’s adequaat worden gemanaged.
• De 3^e lijn, de interne audit functie, is het slot op de deur. Deze controleert of alle interne controlemechanismen goed hebben gewerkt, adequaat en doeltreffend zijn.

Tot slot de rol van het bestuur in het three lines of defence model. Het bestuur is verantwoordelijk voor het goed functioneren van alle lijnen.

Het is een uitdaging deze lijnen goed werkend te krijgen.

Wat is er nodig om IORP II succesvol in te voeren?

Deze vereisten vragen om duidelijk beleid, diepgaande kennis en voldoende capaciteit. Het zal daarom in eerste instantie een investering vragen van pensioenfondsen. Het is aan de besturen van de fondsen deze ontwikkeling in goede banen te leiden.